< Vorige Column index Volgende >

Column: 'Happy Street' : De koning van Shanghai blijft onbesproken

Auteur: Hans Moor
Datum: 18-03-2010

De wereldtentoonstelling is een typisch product van het optimisme dat sinds de 2e helft van de 19e eeuw gold ten aanzien van de vooruitgang van de wereld. Net als toen is het bij wereldtentoonstellingen van belang dat nieuwe technologieën, innovaties en toekomstperspectieven voor de mens worden gepresenteerd. Dit optimisme moest ook voor de wereldtentoonstelling voor Shanghai 2010 door de deelnemers opgezocht worden. ‘Better city, Better life’ is het thema. De organisatie van de tentoonstelling daagde de deelnemende landen uit om te komen met ideeën voor leefbare steden in de 21e eeuw. Een relevant thema voor China en de rest van de wereld. In 2010 zal naar schatting 55% van de wereldbevolking in een stad wonen.

Net als de vorige inzending voor de wereldtentoonstelling (Hannover 2000), slaagt de nieuwe Nederlandse inzending met ‘Happy Street’ van de kunstenaar John Kormerling er in een ruimtelijk radicaal ontwerp te presenteren. ‘Happy Street’ ,dat nu in Shanghai in aanbouw is, is geen gebouw in traditionele zin, maar een manifestatie van architectuur als een feestelijk en ‘democratisch’ landschap.

Als onderdeel van de Nederlandse marketing zijn de huisjes in het ontwerp een verwijzing naar de Nederlandse geschiedenis. Ze lijken in de lucht te zweven en zijn lichtvoetig vastgemaakt aan een slingerende en stijgende route. De route heeft de vorm van het getal 8. In China het geluksgetal. Hoewel nog nergens duidelijk gemaakt, is deze Nederlandse inzending van dringende politieke betekenis. Het ontwerp presenteert zich als een gelukkige boodschap voor iedereen, maar door de onmiskenbaar aanwezige humor en/of ironie, laat het zien dat deze gelukkige boodschap op gespannen voet staat met de werkelijkheid. Humor houdt ernstige zaken weg. Wat moet hier dragelijk worden gemaakt?

Het einde van de opgaande slingerweg heeft een Viproom in de vorm van een gouden kroon. De kroon van de koning is hier het oude beeld van de zittende macht. Deze kroon maakte vroeger de scheiding met het klootjesvolk. Nu ligt die scheiding anders. Je hoort er bij of niet. Het is de betekenis van het Westerse Kristalpaleis van Peter Sloterdijk. Democratie zijn mooie woorden om mee te schermen, maar via een achterdeur komt altijd de uitsluiting weer om de hoek kijken. De Chinezen zullen het ontwerp niet verwelkomen als onze verbeelding van democratie, gelijkheid en iedereen gelukkig, maar als de gelijkheid die de reproductie bevordert en miljoenen Chinezen een meer toekomst gerichte kans zal kunnen bieden. Net als de scheiding door middel van de kroon, maakt ook het geluksgetal 8 in het ontwerp een scheiding aan. In de strijd om het bestaan zal een deel van de wereldbevolking buiten de poort komen te staan. Dit heet dan pech of ongelukkig. Zij zullen de slachtoffers worden van de strijd om de beperkt bewoonbare aarde, de schaarste van de grondstoffen en de klimaatverandering. ‘Happy street’, de koning van Shanghai blijft onbesproken.
 



Over Hans Moor

Meer columns van Hans Moor:

19-04-2012
Concepthouse Prototype gereed

20-11-2009
Energy-huis is lifestyle-huis